Górskie podsumowanie roku 2023!

Skończył się kolejny rok kalendarzowy, a więc i rok aktywności górskiej. Choć nie zdobywałem w 2023 roku żadnych wybitnych ani wysokich szczytów, to zdecydowanie można go uznać za udany!

* Styczeń

Pierwszy miesiąc upłynął pod znakiem chatek górskich. Najpierw był Lasek w Beskidzie Żywieckim, czyli obiekt, który miał rzesze zwolenników, jak i przeciwników. Ja oczywiście zaliczałem się do tych pierwszych. A piszę w czasie przeszłym, ponieważ jesienią właściciel chatki postanowił ją zamknąć. Oficjalnych powodów nie podał, więc albo pragnie urządzić tam luksusową willę (żart!) albo wcisnąć kogoś znajomego, który zarobi na niej kokosy (znowu żart). W każdym razie SST Lasek najprawdopodobniej odszedł na długą listę nieistniejących już chatek, więc wszyscy miłośnicy czystości, wypucowanych ścian i porządku mogą odetchnąć z ulgą. Wtedy jeszcze o tym nie wiedzieliśmy, a oprócz integracji na spotkaniu AKT Pálinka zdobyliśmy w pięknych zimowych warunkach Jałowiec.

Celem drugiej wycieczki była Chatka Skalanka, czyli znowu Żywiecki. Tutaj trafiliśmy na jeszcze piękniejszą zimę oraz finał WOŚP z licytacją. Nie siedzieliśmy jednak na tyłkach (na nich zjeżdżaliśmy korzystając z dupolotów), odbyliśmy wyprawę na straszliwie oszpecony trójstyk oraz do karczmy w Herczawie (Hrčava), a w drodze powrotnej do domu weszliśmy dodatkowo na Ochodzitą. W ten sposób należy dopisać Beskid Śląski, albo - według nowego podziału - Międzygórze Jabłonkowsko-Koniakowskie.

* Luty

Na początku lutego zima zaczęła pokazywać pazury. Z gór zaczęły dochodzić dramatyczne (i zazwyczaj przesadzone) relacje o zagubionych i zmarzniętych turystach, więc starałem się znaleźć krótką trasę na sobotnią przechadzkę. Padło na Filipkę w czeskim Beskidzie Śląskim. Zakładałem, że z racji popularności tego miejsca szlaki będą przetarte. W połowie miałem rację! O ile dojście do przysiółka okazało się bezproblemowe, o tyle powrót inną trasą zakończył się niepowodzeniem. Szeroka polana, którą kiedyś już spokojnie odwiedzałem zimą, była na tyle zawalona białym puchem, że w pewnym momencie całkowicie nas zablokowała. Do dróg uczęszczanych przez ludzi brakło nam kilkaset metrów, lecz w tych warunkach były one nie do przejścia, co oznaczało pierwszy od bardzo dawna wycof na z góry upatrzone pozycje.

W tym miesiącu odwiedziłem także po raz pierwszy zimą Bieszczady i Beskid Niski. Konkretnie to baza noclegowa była w Niskim (Zyndranowa), a atakowaliśmy szczyt w Bieszczadach. Zadanie nie było super ambitne, gdyż chodziło o otwartą jakiś czas wcześniej nową Chatkę Puchatka. Zobaczyliśmy to cudo na własne oczy i wrażenie na pewno nie było zachwycające: bezpłciowy klocek bez klimatu, bez ciepłych posiłków i napojów alkoholowych, bez wody w toaletach, za to z ogromnym telewizorem. A po kilku dniach okazało się, że i bez noclegów, a te nie wróciły na Chatkę do tej pory. Tak się przepieprza grube miliony z publicznych środków w polskich górach, oczywiście wszystko pod pretekstem ekologii i wspomagania turystyki.

Gorycz Chatkową osłodziła nam aura urządzając piękny wieczorny spektakl na połoninie.

* Marzec

Obyło się bez noclegów, ponieważ jedyną aktywnością górską było zdobycie z tatą Javorovego w Beskidzie Śląsko-Morawskim. Trasa krótka, lecz stroma, do tego ścigały nas czarne chmury, które dorwały mnie tuż pod najstarszym beskidzkim schroniskiem. Poprzedni raz byłem tutaj dzień przed zwycięstwem PiSu w wyborach w 2015, teraz w roku kiedy władzę stracił, strach tam iść ponownie 😉.

* Kwiecień

Po wielu latach przerwy znów świętowałem w górach urodziny. Ponownie Beskid Żywiecki, ale ja bardzo lubię te pasmo, zwłaszcza kiedy brak tłumów, a tym razem tak było. Pierwszą noc spędziliśmy w szałasie na Muńcole, którą polecono mi na doskonałe miejsce na taką imprezę. Być może była to też moja pierwsza wizyta na tym szczycie, ale pewności nie mam. Kolejnego dnia przeszedłem z chłopakami przez Rycerzową i Przegibek, aby skończyć w bazie namiotowej na Przysłopie Potóckim. Pustej o tej porze, ale posiadającej otwartą chatkę. Bardzo fajny wypad.

* Maj

Majówka tradycyjnie odbyła się na Słowacji. W tym roku była bardzo kombinowana, sporo kręciliśmy się po miejscowościach odwiedzając tamtejsze przybytki (i zabytki), przepłynęliśmy się promem przez Wag, a nawet niespodziewanie spotkałem znajomego poznanego w Beskidzie Niskim. A motywem przewodnim były wieże widokowe, które zaliczyliśmy aż cztery, przy czym w trzech spaliśmy!

Pierwsza to Zákopčie w Jawornikach, przypominająca nieco zamkową. Tego dnia pogoda była mocno marudna, ale poranek zafundował nam piękne mgły. Dołożyliśmy do niej wieżę Tábor,

Następnie nocowaliśmy nad Żyliną pod metalowo - drewnianą wieżą Dubeň, a położoną w Górach Kisuckich. Przednie widoki na miasto i okolicę.

Trzeci nocleg odbył się nad Strečnem w wieży Špicák w Małej Fatrze. Masakryczne podejście, ale świetna panorama na zakole Wagu oraz zamek pod nami.

* Czerwiec

Późna wiosna to u mnie czas na Bieszczady. Coraz trudniej wymyślić mi sensowną trasę, żeby zobaczyć coś nowego i jednocześnie nie zostać gdzieś w czarnej dziurze z transportem. Tym razem zacząłem od Baligrodu, gdzie po raz pierwszy zaczęło padać. Potem odwiedziłem bazę namiotową Rabe, gdzie zgubiłem ręcznik. Powyżej na przełęczy łapie mnie drugi deszcz, ale we wiacie znajduję parasol. Schodzę do Woli Michowej, pada po raz trzeci, więc siedzę sobie pod nieczynnym sklepem. Autostopem dojeżdżam do Łupkowa, tam pogoda czwarty raz płacze, tym razem przez kilka godzin; spędzam ten czas na integracji z lokalsami. I wreszcie na koniec idąc w ciemnościach do "chatki na końcu świata" gubię zegarek, a odnajduję go o świcie kolejnego dnia. Nie narzekałem na nudę 😏.

Korzystając z nóg i kilku podwózek sprawnie udaje mi się przedostać do Wetliny, skąd atakuję przełęcz Orłowicza i zaliczam nieznany mi czarny szlak do Jaworca. Odcinek powyżej granicy lasu jest świetny i w dodatku kompletnie pusty!

Trzeciego dnia zadowalam się klasyką, czyli Rawkami (ale nowe dla mnie podejście z przełęczy Wyżnej) oraz, dla kompletu, Połoniną Caryńską. Niestety, pogoda zaczęła znowu się psuć, ale i tak było przyjemnie. Dopiero czwartego dnia aura siadła zupełnie, lało, padało, więc włóczyłem się głównie po Cisnej i okolicach.

Pod koniec miesiąca odwiedziłem czeskie Karkonosze, ich najbardziej wysuniętą na wschód część. Głównym celem weekendu nie była turystyka górska, ale i tak przeszliśmy kilkanaście kilometrów, odwiedziliśmy jedną boudę oraz kilka górskich miejscowości z tanim piwem.

* Sierpień

Kolejna wycieczka doszła do skutki dopiero w sierpniu. Co prawda w lipcu chodziły mi po głowie serbskie szlaki, lecz ostatecznie je odpuściłem, dzięki czemu uniknąłem spotkania z nawałnicą i gradobiciem. A drugiej połowie wakacji - również tradycyjnie - popędziłem w Beskid Niski. Pierwszy dzień był najbardziej wymagający (pojęcie względne), kiedy to z Krempnej przez Wysokie dreptałem do Ożennej. Spałem w świetnej wiacie postawionej przez SKPB Rzeszów, choć przez długi czas spokój zakłócał... nieodległy pożar. Pogoda była dość ciężka, ale dojrzałem Tatry.

Drugiego dnia odhaczyłem fragment szlaku granicznego i w końcu udało mi się zajrzeć do Huty Polańskiej.

W użyciu znowu był autostop, dzięki któremu całkiem sprawnie dotarłem do mojej ulubionej Zyndranowej. A jak Zyndranowa to Słowacja: tym razem postawiłem na zwiedzanie bojowe, oglądając czołgi w Dolinie Śmierci (Údolie smrti) i tłukących kufle Cyganów w Svidníku.

Zaraz po powrocie z Niskiego skoczyłem na szybką jednodniówkę z tatą: znowu padło na czeski Beskid Śląski (lub Międzygórze Jabłonkowsko-Koniakowskie). Na Gírovej już kiedyś byliśmy, ale w chacie pod Studeničnem jeszcze nie. Spokojna wycieczka w letniej atmosferze.

* Wrzesień

Lato żegnam w Górach Opawskich. Nie, nie na Biskupiej Kopie, choć przez chwilę ją z daleka widzieliśmy. Razem z Bastkiem mieliśmy meandrującą wędrówkę z Prudnika przez Przednią Kopę do Mikulovic, zajrzeliśmy do dawnej jednostki wojskowej Muna i wreszcie, po zgubieniu trasy, spaliśmy w bardzo fajnej wiacie na terenie wyludnionej wioski Javorná (miałem ją na oku już od dawna).

* Październik

Jesienią po raz drugi i ostatni skoczyłem w Opawskie, tym razem jednoosobowo. Pokręciłem się po Měscie Albrechtice, a potem przeszedłem się w okolice szczytu Kraví hora, gdzie niedaleko wojskowego nadajnika zastał mnie zachód słońca. Nocowałem zaś w stodole przerobionej na wielką wiatę. To był kolejny obiekt do spania, który kusił mnie już od dłuższego czasu.

Później wybrałem się w męskim gronie do chatek w Beskidzie Małym i Makowskim. Niestety, chatka pod Potrójną zmieniła się w twór chatkopodobny: zamknięcie ogólnodostępnej kuchni wypacza całą ideę takich przybytków. Dla odmiany odwiedzone po raz pierwszy Adamy, gdzie gospodarzy Mariusz z Danką, zaskoczyły bardzo pozytywnie. Myślę, że będzie to godny następca SST Lasek. No i pogoda w głównym dniu wędrówki okazała się bardzo łaskawa (podczas powrotu lało).

* Grudzień

Na kolejną wycieczkę musiałem czekać prawie aż do świąt Bożego Narodzenia. W listopadzie nie umiałem zgrać wolnego czasu z prognozą, która nie sugerowała całodniowego deszczu i nie bardzo miałem też pomysł, gdzie się wybrać. Dopiero na początku tygodnia, w którym przychodziło Dzieciątko, pojechałem w Góry Izerskie. Oj, długo mnie tam nie było, a na Stogu Izerskim i w Chatce Górzystów to chyba z dekadę. W dolinach było kompletnie bezśnieżnie, za to wyżej zima już w pełni, a na niektórych szlakach szklanka. Świetne warunki dla kogoś, kto zapomniał wziąć raczki 😏.

Drugiego dnia nie miałem zbyt ambitnych planów, choć i tak trochę kilometrów wpadło: przeniosłem się do schroniska Orle i odwiedziłem Jizerkę w celu konsumpcji całkiem smacznego obiadu. Wieczorem zaczął padać deszcz, więc spodziewałem się, że rano zobaczę odwilż...

...a ujrzałem śnieżycę! Zrobiło się cudnie zimowo, śnieg raz padał, raz przestawał, na chwilę nawet wyszło słońce, więc z czystą przyjemnością polazłem aż do Harrachova. A tam - jeśli ktoś jest zorientowany - wie, że na dworcu kolejowym działa sympatyczna knajpka, w której przeczekałem czas na pociąg. Elegancie zakończenie sezonu.

----

Podsumowując: rok 2023 w górach oznaczał dla mnie 15 wyjazdów, 43 dni w górach i 29 noclegów. Liczba wyjazdów była taka sama jak przed rokiem, natomiast udało się spędzić kilka dni i kilka noclegów więcej (głównie dzięki lutowemu pobytowi w Zyndranowej, który trwał prawie tydzień). Jest to dla mnie pewne zaskoczenie, nie sądziłem, że aż tyle się zbierze. Większość wyjazdów odbyła się w towarzystwie (mniejszym lub większym), cztery razy wędrowałem sam.

A jak wygląda statystyka z poprzednich lat?

Rok 2008: 13 wyjazdów, 25 noclegów.
Rok 2009: 21 wyjazdów.
Rok 2010: 19 wyjazdów, 44 dni w górach, 28 noclegów
Rok 2011: 12 wyjazdów, 34 dni w górach, 22 noclegi.
Rok 2013: 9 wyjazdów, 20 dni w górach, 14 noclegów.
Rok 2014: 13 wyjazdów, 27 dni w górach, 14 noclegów.
Rok 2015: 14 wyjazdów, 27 dni w górach, 15 noclegów.
Rok 2016: 19 wyjazdów, 48 dni w górach, 38 noclegów.
Rok 2017: 20 wyjazdów, 46 dni w górach, 29 noclegów.
Rok 2018: 18 wyjazdów, 49 dni w górach, 35 noclegów.
Rok 2019: 16 wyjazdów, 39 dni w górach, 27 noclegów.
Rok 2020: 21 wyjazdów, 40 dni w górach, 19 noclegów.

Rok 2021: 17 wyjazdów, 40 dni w górach, 25 noclegów.

Rok 2022: 15 wyjazdów, 39 dni w górach, 24 noclegi.

Podział na pasma: 

* Beskid Żywiecki i Beskid Śląski - 3 razy,

* Bieszczady, Beskid Niski, Góry Opawskie - 2 razy,

* Beskid Śląsko - Morawski, Beskid Mały, Beskid Makowski, Jaworniki, Góry Kisuckie, Mała Fatra, Karkonosze, Góry Izerskie - raz.

Beskidy zdecydowanie dominowały nad Sudetami (13 do 4). Siedem razy chodziłem po czeskiej stronie granicy, dwa po słowackiej.

Rodzaje noclegów:

* chatka "studencka" - 16 razy. Rekord ostatnich lat, lecz to nie dziwi, biorąc pod uwagę ceny w schroniskach i klimat jaki się w nich zrobił (choć niektóre chatki próbują gonić PTTK),

* schronisko PTTK i prywatne - 5 razy (w tym trzy noclegi w domku w Wetlinie). 

* wiata/szałas - 4 razy, najbardziej budżetowa opcja, bo darmowa 😏 i najbardziej perspektywiczna na przyszłość,

* wieża widokowa - 3 razy. To akurat wynik weekendu majowego, rzadko pojawia się taki obiekt w podsumowaniach,

* baza namiotowa - 1 raz. Do tego przed sezonem, czyli oficjalnie nieczynna.

Co ciekawe, ani razu nie rozkładałem w górach własnego namiotu. Często miałem go ze sobą, ale nie było potrzeby go stawiać.

A które plany sprzed roku udało się zrealizować?

Niezmiennie kolejne penetracje Bieszczadów i Beskidu Niskiego. Majówka na Słowacji lub w Czechach. Karkonosze także chodzą mi po głowie i mam na nie kilka świeżych pomysłów. Ale oprócz tego nadal liczę na częste wykorzystanie namiotu, wiat, baz namiotowych i chatek - z powodów cenowych wydają się one obecnie jedyną sensowną opcją noclegową, tak aby zasypiać w górach i nie zbankrutować. Fajnie byłoby znowu ruszyć z rowerem w rejony górskie, bo akurat w 2022 tego zabrakło.

Bieszczady, Beskid Niski, słowacka majówka i Karkonosze (choć nie najwyższe partie). Wiaty i chatki - to oczywiste. Niestety, znów nie udało się popedałować wśród gór albo chociaż przedgórza na rowerze.

A jakie plany na rok 2024? Żadnych 😊. Będzie, co ma być, wszystko przyjmę z dobrodziejstwem inwentarza.