Neapol (Napoli), podobnie jak wiele innych miejscowości południowych
Włoch, założyli Grecy. W VIII wieku przed n.e. powstała kolonia o nazwie
Parthenope, którą w kolejnym stuleciu odtworzono jako Neapolis.
Po Grekach pozostały skromne pamiątki, m.in. fragmenty murów.
W czasach rzymskich miasto przyciągało poetów oraz bogaczy wznoszących
luksusowe wille, odpoczywających w ciepłym klimacie. Było także centrum kultury
hellenistycznej, organizowano tutaj własne igrzyska, będące konkurencją dla
greckich. Na okolicznych ziemiach powstawały ogromne latyfundia, których
właściciele często mieszkali w innych rejonach Italii, co niekorzystnie
wpływało na rozwój gospodarki rolnej i taki stan utrzymywał się właściwie aż do XX
wieku. Symboliczny koniec Cesarstwa stał się udziałem także Neapolu, ponieważ
to właśnie tutaj zesłano ostatniego zachodniego cesarza - Romulusa Augustulusa
- i tu zmarł.
Następne stulecia to częste zmiany panujących - Ostrogoci, Bizantyjczycy,
niezależne Księstwo Neapolu, Normanowie, Hohenstaufowie, Andegawenowie,
Aragończycy, Hiszpanie, wreszcie Burbonowie, za czasów których miasto stało
się stolicą Królestwa Obojga Sycylii. W 1861 roku, po krótkiej wojnie (słynna
"wyprawa tysiąca" Garibaldiego) i plebiscycie, południe stało się częścią
zjednoczonych Włoch. Od tego momentu Neapol, zupełnie jak w czasach
starożytnych, był marginalizowany przez bogatszą i bardziej uprzemysłowioną północ, a
politycy traktowali go niemal jak kolonię i generalnie taka sytuacja ciągnie się aż do dzisiaj. Błędem byłoby jednak patrzenie na
miasto tylko jak na ubogiego krewnego północy - historię ma imponującą,
pracowało w nim wielu znanych artystów, to tu ruszył pierwszy pociąg na
Półwyspie Apenińskim, a miejscowy uniwersytet uznawany jest za jeden z
najstarszych we Włoszech, podobnie jak akademia wojskowa. Przez stulecia
Neapol był jedną z włoskich stolic filozofii, kultury i nauki, w niektórych
okresach był największym miastem na kontynencie, a aż do XIX wieku miał więcej
mieszkańców niż Rzym, Turyn czy Mediolan. Słowem - Neapolitańczycy nie mają
się czego wstydzić.
Stare Miasto wpisano na listę UNESCO jako największy tego typu teren w
Europie. Liczba zabytków rzeczywiście jest ogromna i nie zmieniły tego
nawet intensywne alianckie bombardowania w czasie ostatniej wojny, w których
zginęło ponad dwadzieścia tysięcy osób (swoje bomby spuszczali także
Niemcy).